उतार वयात आर्थिक आधार शोधताय? तर पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत पैसे गुंतवा

Senior Citizen Saving Scheme l आयुष्यभर कठोर परिश्रम करून कोणतीही व्यक्ती स्वत: साठी निवृत्ती निधी जमा करते, जेणेकरून त्याचे शरीर यापुढे कठोर परिश्रम करण्यास सक्षम नसेल, तेव्हा निवृत्ती निधी हा त्याचा आधार बनू शकतो. परंतु हा निवृत्ती निधी कुठेतरी गुंतवणे देखील सर्वात महत्वाचे  असते, जेणेकरून जेष्ठ नागिरकाला व्याजाचा लाभ मिळतो आणि रक्कम वाढत राहते. ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS) विशेषतः अशा लोकांसाठी तयार करण्यात आली आहे की जेष्ठ नागरिक निवृत्ती नंतर देखील पैसे मिळवू शकतील.

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी शासनामार्फत राबविण्यात आलेल्या ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत चांगले व्याज दिले जात आहे. सध्या ज्येष्ठ नागरिक बचत (SCSS) योजनेवर 8.2 टक्के दराने व्याज दिले जात आहे. या योजनेत 60 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाची कोणतीही व्यक्ती गुंतवणूक करू शकते. तसेच 55-60 वयोगटातील लोक ज्यांनी VRS घेतले आहे आणि ते निवृत्त संरक्षण कर्मचारी आहेत आणि त्यांचे वय किमान 60 वर्षे आहे, ते नागरिक या योजनेत गुंतवणूक करू शकतात.

Senior Citizen Saving Scheme l तुम्ही 30,00,000 रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता! :

SCSS मध्ये गुंतवणूक रु. 1000 पासून सुरू केली जाऊ शकते आणि जास्तीत जास्त रु 30,00,000 ची गुंतवणूक केली जाऊ शकते. याआधी ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत गुंतवणुकीची कमाल मर्यादा 15 लाख रुपये ठेवण्यात आली होती. त्यानंतर खाते उघडण्याच्या तारखेपासून 5 वर्षांनी जमा केलेली रक्कम परिपक्व होत असते. तसेच खाते उघडण्याच्या (SCSS) तारखेपासून 5 वर्षांनी जमा केलेली रक्कम ही परिपक्व होत असते. तसेच ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत जमा केलेल्या रकमेवर तीन महिने या आधारावर व्याज दिले जाते. याशिवाय ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत नागरिकांना कर सवलती देखील मिळतात.

Senior Citizen Saving Scheme l 01 ते 15 लाख रुपयांच्या गुंतवणुकीवर 5 वर्षांत किती परतावा मिळत असतो? :

तुम्ही ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत 1,00,000 रुपये गुंतवले तर तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 1,41,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 2,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 2,82,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 3,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 4,23,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 4,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 5,64,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 5,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला परिपक्वतेवर 7,05,000 रुपये मिळतील.
याशिवाय ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत तुम्ही 6,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला परिपक्वतेवर 8,46,000 रुपये मिळतात.
तुम्ही 7,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 9,87,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 8,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 11,28,000 रुपये मिळतील.
ज्येष्ठ नागरिकांनी या योजनेत 9,00,000 रुपये गुंतवले तर त्यांना मॅच्युरिटीवर 12,69,000 रुपये मिळतील.
तसेच 10,00,000 रुपये गुंतवले तर तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 14,10,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 11,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 15,51,000 रुपये मिळतील.
जेष्ठांनी 12,00,000 रुपये गुंतवले तर तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 16,92,000 रुपये मिळतील.
जेष्ठ नागरिक 13,00,000 रुपये गुंतवून मॅच्युरिटीवर 18,33,000 रुपये मिळवू शकेल.
तुम्ही 14,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 19,74,000 रुपये मिळतील.
तुम्ही 15,00,000 रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 21,15,000 रुपये मिळतील.

सरकारी कर्मचाऱ्याचा जोडीदार गुंतवणूक करू शकणार (SCSS) :

कर्तव्यावर असताना मृत्यूमुखी पडणाऱ्या सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या जोडीदारासाठी एससीएसएसमध्ये गुंतवणूक करण्याचे नियम सरकारने (SCSS) शिथिल केले आहेत. नव्या नियमांनुसार आता सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या जोडीदारालाही या योजनेत गुंतवणूक करता येणार आहे. मात्र मृत सरकारी कर्मचाऱ्याचे वय 50 वर्षे पूर्ण झाले असेल आणि सेवेत असताना त्याचा मृत्यू झाला असेल तरच या गुंतवणुकीला परवानगी दिली जाईल.

मुदतपूर्व पैसे काढल्यास एक टक्का कपात होणार! :

नवीन नियमांनुसार गुंतवणुकीचे एक वर्ष पूर्ण होण्यापूर्वी खाते बंद केल्यास जमा केलेल्या रकमेपैकी एक टक्के रक्कम कापली जाईल. यापूर्वी खाते एक वर्ष संपण्यापूर्वी बंद केले असल्यास, खात्यात जमा केलेल्या रकमेवर भरलेले व्याज जमा केलेल्या रकमेतून वसूल केले जात होते आणि संपूर्ण शिल्लक खातेदाराला दिली जात होती.

Senior Citizen Saving Scheme l SCSS खाते आता कितीही वेळा वाढवले जाऊ शकते! :

सरकारने आता SCSS योजनेला कितीही वेळा वाढवण्याची परवानगी दिली आहे. म्हणजेच गुंतवणूकदाराची इच्छा असल्यास, एकदा SCSS परिपक्व झाल्यावर, तो 3 वर्षांसाठी कितीही वेळा वाढवू शकतो. याआधी गुंतवणूकदार फक्त एकदाच 3 वर्षांसाठी मुदतवाढ देऊ शकत होता.

ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेच्या पात्रता व अटी :

– 60 वर्ष किंवा त्यापेक्षा जास्त वयाचे लोक असणे आवश्यक.
– 55-60 वयोगटातील सेवानिवृत्त ज्यांनी स्वैच्छिक सेवानिवृत्ती योजना (VRS) निवडली आहे. हे या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. (Post Office Senior Citizen Savings Scheme)
– सेवानिवृत्त संरक्षण कर्मचारी 50 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे आणि 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे आहेत, जर त्यांनी सेवानिवृत्तीचे फायदे प्राप्त केल्यापासून तीन दिवसांच्या आत गुंतवणूक केली असेल.
– कर्तव्यावर असताना मरण पावलेल्या राज्य/केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्याच्या जोडीदाराला SCSS मध्ये आर्थिक सहाय्य रक्कम (मृत्यूची भरपाई इ.) गुंतवण्याची परवानगी देतात, जर मृत कर्मचाऱ्याचे वय 50 वर्षांपेक्षा जास्त किंवा त्यापेक्षा जास्त पाहिजेत.

SCSS मध्ये 8.2% व्याज मिळणार (Senior Citizen Saving Scheme) :

बँका आणि पोस्ट ऑफिस ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेवर (SCSS) 8.2% व्याज देत आहेत. एप्रिल-जून तिमाहीसाठी सरकारने व्याजदर 8 टक्क्यांवरून 8.2 टक्के केला होता. एकदा या योजनेत गुंतवणूक केली की, व्याजदर संपूर्ण कार्यकाळात सारखाच (SCSS) राहतो. 1 एप्रिल 2023 पासून ज्येष्ठ नागरिक या योजनेत 30 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकतात.

व्याजावर टीडीएस भरावा लागतो! :

SCSS च्या काही अटी व शर्ती थोड्या निराशाजनक आहेत. उदाहरणार्थ, या योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या व्याजावर टीडीएस कापला जातो. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी योजनेच्या विपरीत, SCSS मध्ये मिळालेल्या रकमेने आर्थिक वर्षात ₹50,000 ची मर्यादा ओलांडल्यास त्यावर TDS आकारला जातो.

SCSS मधील सध्याचा व्याजदर 8.2% असल्याने, ज्येष्ठ नागरिकांसाठी हा सर्वात आकर्षक गुंतवणूक पर्याय बनला आहे, परंतु ज्या लोकांनी या योजनेत पूर्वी कमी व्याजदराने खाते उघडले होते, ते तोट्यात आहेत. तथापि, त्यांची इच्छा असल्यास, ते त्यांचे पूर्वीचे SCSS खाते बंद करू शकतात आणि सध्याच्या उच्च व्याज दराचा लाभ घेण्यासाठी नवीन खाते उघडू शकतात. परंतु SCSS खाते मुदतपूर्व रद्द करण्यासाठी काही शुल्क आहेत, जे बँक आकारते.

Senior Citizen Saving Scheme l  SCSS मध्ये गुंतवणूक करण्याचे अनेक फायदे असले तरी काही तोटे देखील आहेत. त्यामुळे या योजनेत गुंतवणूक करण्यापूर्वी ज्येष्ठ नागरिकांनी त्याचे फायदे आणि तोटे काळजीपूर्वक जाणून घेतले पाहिजेत. 60 वर्षांवरील ज्येष्ठ नागरिकच SCSS खाते उघडण्यास पात्र आहेत. खाजगी क्षेत्रातील कर्मचारी जे लवकर निवृत्त होऊ इच्छितात ते या कार्यक्रमाचा लाभ घेऊ शकत नाहीत. SCSS खात्यांमध्ये केलेल्या गुंतवणुकीचा लॉक-इन कालावधी 5 वर्षांचा असतो, विस्तारासाठी अतिरिक्त 3 वर्षे. काही गुंतवणूकदारांना लॉक-इन कालावधी आणि मुदतीपूर्वी पैसे काढण्यासाठी दंडामुळे नुकसान सहन करावे लागू शकते.

SCSS चे फायदे :

– SCSS ही भारत सरकार प्रायोजित गुंतवणूक योजना आहे आणि म्हणूनच ती सुरक्षित आणि सर्वात विश्वासार्ह मानली जाते.
– SCSS खात्यामध्ये जेष्ठ नागरिक कोणत्याही अधिकृत बँक किंवा भारतातील कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये खातं उघडले जाऊ शकते.
– खाते संपूर्ण भारतात हस्तांतरणीय आहे.
– ही योजना ठेवीवर उच्च व्याजदर देते.
– भारतीय कर कायदा, 1961 च्या कलम 80C अंतर्गत रु. 1.5 लाखांपर्यंत आयकर सवलत मिळवा.
– खात्याचा 5 वर्षांचा कार्यकाळ आणखी 3 वर्षांसाठी वाढवला जाऊ शकतो.

कोणत्या बँका SCSS ऑफर करतात? :

अलाहाबाद बँक
आंध्र बँक
बँक ऑफ महाराष्ट्र
बँक ऑफ बडोदा
बँक ऑफ इंडिया
कॉर्पोरेशन बँक
कॅनरा बँक
सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया
देना बँक
IDBI बँक
इंडियन बँक
इंडियन ओव्हरसीज बँक
पंजाब नॅशनल बँक
स्टेट बँक ऑफ इंडिया
सिंडिकेट बँक
युको बँक
युनियन बँक ऑफ इंडिया
विजया बँक
आयसीआयसीआय बँक