भारत सरकारने सुरू केलेली मुद्रा योजना महिलांना नवीन उपक्रम सुरू करण्यासाठी कर्ज देते. महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करणे हे भारत सरकारचे उद्दिष्ट आहे. महिलांसाठी व्यवसाय कर्जासाठी मुद्रा कर्ज हा एक चांगला पर्याय आहे. 3 कोटी लोकांना व्याज अनुदानाचा लाभ मिळाल्याचे सरकारचे म्हणणे आहे. त्यामुळे महिला मुद्रा कर्ज योजनेंतर्गत व्यवसाय कर्ज घेऊन व्याज सवलतीचा लाभ घेत आहेत.
या योजनेअंतर्गत महिलांना किमान 50,000 ते कमाल 50 लाख रुपयांचे कर्ज मिळू शकते. 10 लाख रुपयांपर्यंत काहीही तारण ठेवण्याची गरज नाही, परंतु 10 लाख रुपयांपेक्षा जास्त कर्ज घेण्यासाठी सुरक्षा द्यावी लागेल. मुद्रा योजनेच्या वेबसाइटनुसार, 2019 मध्ये, एकूण 321,722.79 कोटी रुपयांची 59,870,318 मुद्रा कर्जे मंजूर करण्यात आली आहेत आणि 2018-2019 मध्ये 1.33 कोटींहून अधिक नवीन कर्ज खाती मंजूर करण्यात आली आहेत. त्यामुळे ज्या महिला व्यवसाय कर्ज घेण्याचा विचार करत आहेत त्यांनी उशीर न करता नवीन व्यवसायाला सुरवात करा…
प्रधान मंत्री मुद्रा कर्जाशी संबंधितकाही महत्वाच्या गोष्टी :
– भारतीय उद्योजकांपैकी केवळ 14% महिला आहेत.
– 5 कोटी उद्योजकांपैकी फक्त 80 लाख महिला आहेत.
– सर्व महिलांच्या नेतृत्वाखालील व्यवसायांपैकी 79% स्वयं-अनुदानित आहेत.
– जागतिक सरासरी 37% च्या तुलनेत भारताच्या GDP मध्ये महिलांचे योगदान फक्त 17% आहे.
महिलांसाठी प्रधानमंत्री मुद्रा कर्ज योजना काय आहे? :
महत्त्वाकांक्षी महिलांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी प्रोत्साहन आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी भारत सरकारकडून अनेक उपक्रम सुरू केले जात आहेत. असाच एक उपक्रम म्हणजे महिलांसाठी प्रधानमंत्री मुद्रा योजना. ज्या महिलांना भारतात स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची दृष्टी आहे त्यांना बँका आणि इतर वित्तीय संस्था मुद्रा कर्ज देऊ शकतात. PMMY कर्ज कोणत्याही व्यक्तीला त्यांच्या SME लाँच, विस्तार, समर्थन किंवा आधुनिकीकरण करण्यासाठी मिळू शकते. या योजनेत ज्याला महिला उद्यमी योजना देखील म्हणतात. महिला उद्योजकांना 10 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज कोणत्याही तारण न देता आणि लवचिक परतफेडीच्या कालावधीसह कमी व्याजासह प्रदान केले जाते…
प्रधानमंत्री मुद्रा कर्ज योजनेचे तीन प्रकार :
1) शिशू
2) किशोर
3) तरुण
1) शिशू : PMMY योजनेअंतर्गत 50,000 रुपयांपर्यंतचे कर्ज मिळू शकते…
2) किशोर : PMMY योजनेअंतर्गत, एखाद्याला 50,001 ते 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज मिळू शकते.
3) तरुण : पीएमएमवाय योजने अंतर्गत रु. 5,00,001 ते रु. 10 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज मिळू शकते.
महिलांसाठी मुद्रा कर्ज पात्रता काय आहे? :
प्रधानमंत्री महिला मुद्रा कर्ज योजना ही विशेषत: नवोदित महिला उद्योजकांसाठी तयार केलेली योजना आहे. जिथे सर्व स्तरातील महिला या कर्जाचा लाभ घेऊ शकतात. मात्र हे कर्ज घेण्यासाठी त्यांना पात्रता निकष पूर्ण करावे लागतील.
– महिला व्यवसाय करणाऱ्या अर्जदाराचे नागरिकत्व भारतीय असावे.
– हे कर्ज घेणाऱ्या महिलांचे वय 18 ते 65 वर्षे दरम्यान असावे.
– तुम्हाला ज्या व्यवसायासाठी मुद्रा कर्ज घ्यायचे आहे तो कॉर्पोरेट संस्था नसावा.
– व्यावसायिक महिलेकडे मुद्रा कर्जाचा प्रकल्प तयार असावा.
– नवीन व्यवसाय सुरू करणे, विस्तार करणे किंवा आधुनिकीकरण करण्याचे उद्दिष्ट असलेल्या महिला उद्योजक या पंतप्रधान महिला मुद्रा कर्जाचा लाभ घेऊ शकतात.
– उत्पादन आणि उत्पादन व्यवसायात आघाडीवर असलेल्या महिला उद्योजक PMMY कर्ज घेण्यास पात्र आहेत.
– टेलरिंग, फोन रिपेअरिंग, ऑटो रिपेअरिंग, सर्व्हिसिंग सेंटर्स, ब्युटी पार्लर सेवा आणि इतर सेवा देणाऱ्या महिला उद्योजक या कर्जाचा लाभ घेऊ शकतात.
महिला मुद्रा योजनेंतर्गत कर्ज मंजुरीसाठी कोणत्या गोष्टींना प्राधान्य दिले जाते? :
– कारागिरांचे गट, वैयक्तिक कारागीर.
– कारागीर, विणकर आणि कारागीर यांनी बनवलेले स्वयं-मदत गट.
– विकास आयोग (हस्तकला) अंतर्गत नोंदणीकृत कारागीर.
– R-SETIS किंवा इतर कोणत्याही विहित संस्थेत प्रशिक्षण घेतलेल्या महिला उद्योजक.
– इतर कोणत्याही सरकारी योजनांचे प्राप्तकर्ते महिला किंवा पुरुषांसाठी मुद्रा कर्जासाठी पात्र नाहीत.
– किरकोळ व्यापारात गुंतलेल्या महिला उद्योजक मुद्रा कर्जासाठी पात्र नाहीत.
महिलांसाठी मुद्रा योजनेच्या अटी व शर्ती काय आहेत? :
– युनायटेड बँक ऑफ इंडिया मुद्रा योजनेअंतर्गत महिलांसाठी कर्ज उपलब्ध करून देते.
– महिलांना मुद्रा कर्ज घेण्यासाठी कोणत्याही तारणाची गरज नाही.
– कोणत्याही व्यवसायात 50% पेक्षा जास्त भागीदारी असलेल्या महिला देखील मुद्रा कर्जासाठी पात्र आहेत.
– बिगर कॉर्पोरेट, बिगरशेती आणि बिगरशेती आधारित व्यवसायांसाठी कर्ज वाटप केले जाऊ शकते जे महिला उद्योजकांनी चालवले आहेत.
– मुद्रा योजनेंतर्गत महिलांना व्यवसाय कर्ज मिळविण्यासाठी लेखी व्यवसाय योजना सादर करावी लागते.
– व्यवसायाचा पुरावा आवश्यक आहे जो व्यवसाय नोंदणी प्रमाणपत्राद्वारे दर्शविला जाऊ शकतो.
– आधार कार्ड, मतदार कार्ड, पॅन कार्ड किंवा ड्रायव्हिंग लायसन्स ओळखीच्या पुराव्यासाठी वैध आहे.
– पत्त्याच्या पुराव्यासाठी टेलिफोन बिल, वीज बिल, पाणी/गॅस बिल वापरले जाऊ शकते.
– अर्जदाराविरुद्ध कोणतेही गुन्हेगारी रेकॉर्ड नसावे.
– अर्जदार हा पूर्वीच्या कोणत्याही कर्जावर डिफॉल्टर नसावा.
– पगारदार कर्मचाऱ्यांच्या बाबतीत, मागील सहा महिन्यांच्या पगाराच्या स्लिप आवश्यक आहेत.
– विद्यमान उद्योजकांच्या बाबतीत, आयटीआर फाइल करणे आवश्यक आहे.
– एकूण कर्ज परतफेड कालावधी कमाल 5 वर्षे आणि किमान 3 वर्षे आहे.
मुद्रा कर्जासाठी महिलांना कोणत्या कागदपत्रांची आवश्यकता आहे? :
– अर्ज
– केवायसी कागदपत्रे – मतदार ओळखपत्र, आधार कार्ड, पासपोर्ट, पॅन कार्ड, युटिलिटी बिल इ.
– पासपोर्ट आकाराचा फोटो
– जात प्रमाणपत्र
– एक स्वयं-लिखित व्यवसाय योजना
– व्यवसाय पत्ता पुरावा
– मागील सहा महिन्यांचे बँक स्टेटमेंट
– मूळचा पुरावा – मूळचा नवीनतम ITR आर्थिक दस्तऐवज
– व्यवसाय संदर्भ
महिलांसाठी मुद्रा कर्ज योजना ऑनलाईन कशी लागू करावी? :
– mudra.org.in वेबसाइटवरून मुद्रा कर्ज अर्ज डाउनलोड करा.
– संबंधित आणि योग्य माहितीसह अर्ज भरा.
– सार्वजनिक किंवा खाजगी बँक शोधा.
– औपचारिकता पूर्ण करा.
– कर्जदाराने ही प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर, कर्ज मंजूर केले जाईल.
महिलांसाठी मुद्रा कर्ज योजना ऑफलाइन कशी लागू करावी?
– मुद्रा कर्ज योजनेअंतर्गत सूचीबद्ध असलेल्या जवळच्या बँकेला भेट द्या.
– व्यवसाय योजना किंवा कल्पना बँक अधिकाऱ्याकडे सादर करा.
– अर्ज पूर्णपणे भरा आणि नंतर सबमिट करा.
– ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा, कंपनीचा पत्ता पुरावा, ताळेबंद, जात प्रमाणपत्र, आयटी रिटर्न, विक्रीकर इ. यासारखी कागदपत्रे द्या.
– बँकेच्या इतर सर्व औपचारिकता पूर्ण करा.
– मुद्रा कर्ज अर्जासोबत सादर केलेल्या कागदपत्रांची पडताळणी केली जाईल.
– कर्जदाराने सर्व औपचारिकता पूर्ण केल्यास, कर्ज मंजूर केले जाईल.
महिलांसाठी मुद्रा कर्ज योजनेचा उद्देश काय आहे?
महिला मुद्रा कर्ज योजनेचे उद्दिष्ट ज्यांना तारण किंवा क्रेडिट अभावामुळे बँका किंवा वित्तीय संस्थांकडून कर्ज मिळवता येत नाही. अशा छोट्या व्यावसायिकांना वित्तपुरवठा उपलब्ध करून देणे हे आहे. आर्थिक विकासाला चालना देणे आणि रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे, विशेषत: महिला उद्योजकांसाठी, व्यवसायांच्या वाढीसाठी आणि यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक निधी उपलब्ध करून देणे हे उद्दिष्ट आहे.
