Rose Farming l जर तुम्ही फुलशेती सुरू करण्याचा विचार करत असाल तर गुलाब शेती व्यवसाय हा शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर व्यवसाय आहे. गुलाब हा सर्व फुलांचा राजा आहे आणि हे एक अतिशय सुंदर फूल आहे जे जगभरात उगवले जाते. गुलाबाच्या फुलांना आणि गुलाबाच्या (Rose Farming) तेलाला स्थानिक बाजारपेठेत तसेच जागतिक बाजारपेठेत मोठी मागणी आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत हे पहिले स्थान आहे.
साधारणपणे गुलाबाची झाडे जमिनीपासून सहा फूट उंच असतात. महाराष्ट्र, कर्नाटक, तामिळनाडू आणि पश्चिम बंगाल ही भारतातील सर्वात जास्त गुलाबाची लागवड (Rose Farming) करणारी राज्ये आहेत. व्यावसायिक गुलाब लागवडीसाठी गुलाबाच्या अधिकाधिक जातींची लागवड करावी. गुलाब लागवडीसाठी अनेक नवीन तंत्रे उपलब्ध आहेत परंतु गुलाबाची लागवड ग्रीनहाऊसमध्ये सर्वोत्तम आहे. (Rose Farming Business)
Rose Farming l गुलाब वाढवण्यासाठी आवश्यक हवामान! :
कुंडीत, गच्चीवर, घरातील, मोकळ्या मैदानात, ग्रीन हाऊस आणि पॉली हाऊसमध्ये गुलाब लावता येतात.
गुलाब संपूर्ण जगात उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय हवामानात चांगले पिकतात. शेतकरणो सर्वात महत्वाचं म्हणजे गुलाब पिकासाठी साधारणतः 15 अंश सेल्सिअस ते 28 अंश सेल्सिअस तापमान असणे गरजेचे असते. तसेच गुलाब वाढीच्या अवस्थेत गुलाबाला 5 ते 6 तास सूर्यप्रकाशाची आवश्यकता असते. साधारणपणे दमट हवामानात किंवा ढगाळ वातावरणात सूर्यप्रकाश आवश्यक असतो. याशिवाय गुलाब 15 डिग्री सेल्सियसपेक्षा कमी तापमानातही चांगले वाढतात.
गुलाब लागवडीसाठी सर्वोत्तम माती :
फायदेशीर गुलाब शेती व्यवसायासाठी, शेतातील मातीचे pH मूल्य 6 ते 7.5 च्या दरम्यान असावे. उच्च उत्पादन मिळविण्यासाठी हा सर्वोत्तम पीएच आहे. उच्च सेंद्रिय पदार्थ आणि उच्च ऑक्सिजन सामग्रीसह (Rose Farming Soil)वालुकामय चिकणमाती जमिनीत गुलाबाची रोपे चांगली वाढतात.
Rose Farming l गुलाब लागवडीची तयारी :
बियाणे, नवीन रोपे आणि कलमांचा वापर सामान्यतः गुलाबांच्या लागवडीसाठी केला जातो. मात्र बहुतांश शेतकरी बियाणे वापरून गुलाबाची लागवड करत आहेत. गुलाब लागवडीसाठी सर्वप्रथम शेताची व्यवस्थित नांगरणी करावी. शेतात लागवडीच्या चार ते सहा आठवडे आधी रोपवाटिकेत गुलाबाची पेरणी करता येते. गुलाब या फुलाच्या पेरणीसाठी साधारणतः 60 ते 90 सेमी खोल खड्डे किंवा बेड करावेत. त्यानंतर बेड किंवा खड्डे खताने भरून पाणी द्यावे. (Rose Farming)
शेतकऱ्यांनो गुलाब फुलाची शेती करा अन् बक्कळ पैसे कमवा!
रोपवाटिकेतून गुलाबाची रोपे काढल्यानंतर लगेच शेतात लावावीत. गुलाबाची लागवड करण्यासाठी संध्याकाळ किंवा दुपारनंतरची वेळ सर्वोत्तम मानली जाते. जर शेतकरी एक एकरात गुलाबाची लागवड करत असतील तर ओळीपासून ओळीचे अंतर पाच फूट आणि रोपापासून रोपापर्यंतचे अंतर पाच फूट असावे. अशा प्रकारे चार हजार रोपे लावता येतील. शेतात गुलाबाची लागवड (Rose Farming Business) करण्यासाठी सप्टेंबर ते ऑक्टोबर हा काळ सर्वात योग्य आहे. गुलाब रोपांची छाटणी वर्षातून एकदा करावी लागते जी नोव्हेंबर, डिसेंबर आणि जानेवारीमध्ये केली जाते.
घरगुती खताचा वापर करा :
जेव्हा तुम्ही गुलाब लागवडीसाठी जमीन तयार करत असाल, तेव्हा मुख्यतः सेंद्रिय पदार्थ वापरा, रासायनिक खतांचा वापर करू नका. जर तुम्ही गुलाब लागवडीसाठी रसायने वापरत असाल तर तुम्हाला चांगल्या प्रतीचे गुलाबपाणी किंवा तेल मिळणार नाही. सेंद्रिय खत वापरून तुम्हाला उत्तम दर्जाची गुलाबाची (Rose Farming) फुले मिळतील. शेतकरी गोमूत्र, तंबाखू, धतुरा (देवदूत ट्रम्पेट्स) वापरून सेंद्रिय खत बनवू शकतात. रासायनिक खतांचा वापर करायचा असेल तर 8 ग्रॅम नायट्रोजन, 8 ग्रॅम स्फुरद आणि 16 ग्रॅम पोटॅशियम प्रति झाड घाला. (Rose Farming)
Rose Farming Business l गुलाबांना सिंचन कसे करावे? :
आज ठिबक सिंचन, तुषार सिंचन, सूक्ष्म जेट आणि बेसिन सिंचन यासारख्या अनेक प्रकारच्या अत्याधुनिक सिंचन पद्धती उपलब्ध आहेत. परंतु गुलाबाच्या फुलांच्या लागवडीला इतर फुलांच्या लागवडीच्या तुलनेत कमी पाणी लागते. तर, ठिबक सिंचन आणि तुषार सिंचन पद्धती गुलाबाच्या लागवडीसाठी (Rose Cultivation) योग्य आहेत. गुलाबाची रोपे मुख्य शेतात लावल्यानंतर लगेच पाणी द्यावे लागते. सुरुवातीला गुलाबाच्या झाडांना दररोज किंवा दोन दिवसांतून एकदा पाणी द्यावे लागते. काही दिवसांनी आठवड्यातून एकदा पाणी द्यावे लागते.
Rose Farming l गुलाबाच्या लागवडीतील रोग आणि कीटक :
गुलाबाच्या शेतात अनेक प्रकारचे कीटक असतात ज्यामुळे नुकसान होऊ शकते. यामध्ये ऍफिड्स, टू-स्पॉटेड माइट्स, थ्रीप्स, रोझ स्लग्स (गुलाब सॉफ्लाय), कॅटरपिलर कर्कुलिओ, बीटल, जपानी बीटल, स्केल कीटक, लीफ कटिंग बी, नेमाटोड्स, रोझ चेफर आणि मेटल फ्ली-बीटल यांचा समावेश आहे.
गुलाब वनस्पती रोग :
गुलाबाची झाडे क्राउन गॅल रॉट, ब्लॅक स्पॉट, पावडर, मिल्ड्यू, डाउनी मिल्ड्यू, रस्ट, अँथ्रॅकनोज, ग्रे मोल्ड, व्हर्टीसिलियम विल्ट, काजळी, कॅन्कर, नेमाटोड, रोझ मोझॅक, रोझ विल्ट, रोझ रोझेट रोग यांसारख्या रोगांनी ग्रस्त होऊ शकतात. (Rose Farming Business)
कीटक आणि रोग :
गुलाबाच्या झाडांवर (Rose Farming) परिणाम करणारे मुख्य कीटक म्हणजे दीमक, रेड स्केल, जस्सीड, माहो, थ्रिप्स इ. ते वेळीच रोखणे गरजेचे आहे. दीमकांसाठी, थिमेट (10%) दाणेदार औषध 10 ग्रॅम किंवा क्लोरपायरीफॉस (20%) 25-5 मि.ली. प्रत्येक 10 चौरस मीटरच्या दराने जमिनीत मिसळा. रेड स्केल आणि जॅसिड किडी टाळण्यासाठी सेविन 0.3 टक्के किंवा मॅलाथिऑन 0.1 टक्के फवारणी करावी.
गुलाबाचा मुख्य रोग “डायबॅक” आहे. हे सहसा छाटणीच्या खराबपणे कापलेल्या भागावर होते ज्यामुळे रोप हळूहळू वरपासून खालपर्यंत मुळापर्यंत सुकते. तीव्र हल्ला झाल्यास संपूर्ण झाड सुकते. हे टाळण्यासाठी छाटणीनंतर लगेच चौबटीया पेस्ट (4 भाग कॉपर कार्बोनेट + 4 भाग लाल शिसे + 5 भाग निलगिरी तेल) कापलेल्या भागावर लावा आणि 0.1 टक्के मॅलेथिऑनची फवारणी करा. यासोबतच शेताची स्वच्छता म्हणजे तण काढणे आणि खत व खतांचा योग्य प्रमाणात वापर करणे आणि झाडाचे पाणी साचण्यापासून संरक्षण करणे, यामुळे रोगांपासून बचाव होण्यास मदत होते.
या रोगाशिवाय ‘ब्लॅक स्पॉट’ आणि पावडर मिल्ड्यू या रोगांचाही गुलाबाच्या झाडावर परिणाम होतो. याला प्रतिबंध करण्यासाठी केरथेन 0.15 टक्के किंवा सल्फेक्स 0.25 टक्के फवारणी करणे योग्य आहे.
Rose Farming l गुलाब कापणी :
जेव्हा फुलाला चमकदार रंगाच्या पाकळ्या असतात तेव्हा मुख्य शेतातून गुलाबाची फुले काढणीसाठी तयार असतात. पहिल्या वर्षी गुलाबाची रोपे फुलण्यास तयार आहेत आणि दुसऱ्या वर्षी या गुलाबाच्या फुलांपासून चांगले उत्पादन मिळेल. गुलाबाची रोपे (Rose Farming) मार्चमध्ये छाटणीनंतर 45 ते 50 दिवसांनी फुलू लागतात. साधारणपणे, गुलाबाची फुले झाडावर 40 दिवस राहू शकतात. काढणीनंतर गुलाबाची फुले ताबडतोब बादलीत पाण्यात टाकून शीतगृहात ठेवली जातात. कोल्ड स्टोरेजमध्ये गुलाबाच्या फुलांना 2 ते 5 अंश सेल्सिअस तापमानाची आवश्यकता असते.
छाटणी (Rose Farming Business) :
Rose Farming Business l गुलाबाच्या रोपातून चांगल्या आकाराची फुले मिळविण्यासाठी (Rose Farming) ही प्रक्रिया आवश्यक आहे. ऑक्टोबर-नोव्हेंबर महिना यासाठी योग्य आहे. छाटणी करताना हे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे की संकरित चहाच्या झाडाची खोल छाटणी करताना आणि इतर जातींमध्ये, हलक्या निरोगी फांद्या वगळता, इतर सर्व कमकुवत आणि रोगट फांद्या कापून काढल्या पाहिजेत आणि उरलेल्या फांद्या देखील वरील छाटल्या पाहिजेत. 3-6 डोळे. चाकू किंवा कात्रीने कापले पाहिजेत.
(Rose Farming Business) शेतकरी गुलाबाची लागवड करून भरघोस नफा कमवू शकतात. एकदा गुलाबाची लागवड केली की 20 वर्षे सतत फुले येतात. शेतात लागवड केल्यानंतर 6 महिन्यांनी लगेचच गुलाब फुलू लागतात. शेतकरी जेव्हा ते विकायला बाजारात (Rose Farming) जातो तेव्हा त्याला 100 रुपये किलोचा दर मिळतो. याशिवाय चांगल्या प्रतीच्या गुलाब फुलांचा भाव शेतकऱ्यांना 350 ते 400 रुपये प्रतिकिलो दराने मिळतो. (Rose Farming)
